ما فقط به وسیله گوشهایمان نمیشنویم بلكه مغز ما دراین عمل نقش اساسی دارد. ببینید كه چگونه یك ارتعاش ساده تبدیل به صدای یك پرنده، آهنگ موسیقی یا صدای پتك میشود.
در حالیكه گوش بیرونی مكان جالبی برای نمایش جواهرات است ولی عمل واقعی و اصلی آن انتقال صدا است. صدا به مانند یك حركت شروع میشود. زمانی كه اشیاء به ارتعاش درمیآیند مولكولهای هوا به حركت درآمده و به صورت امواج صدا انتقال پیدا میكنند. قسمت گوشوارهای گوش بیرونی وظیفه هدایت و انتقال امواج صدا را به داخل كانال گوش دارد. شكل مارپیچی كانال گوش به تقویت و افزایش صداها كمك میكند. این عمل طبیعی آنچنان درتقویت صدا موثر است كه ما همیشه آنرا برای بهتر شنیدن تقلید میكنیم برای مثال گوینده رادیو دست خود را دور گوش به شكل كاسه می گذارد تا بطور همزمان صداها را درگوش خود جمع و جلو صداهای زمینه مزاحم رابگیرد. صداها در كانال گوش حركت كرده تا به پرده گوش میرسند. پرده گوش حایل و جداكننده گوش بیرونی و گوش میانی است. زمانیكه امواج صدا به پرده گوش برخورد میكنند سبب ارتعاش آن میشوند. پرده گوش صدا را به قسمت پیچیده گوش میانی انتقال میدهد. در این قسمت 3 استخوان بسیار كوچك با اسامی چكشی، سندانی و ركابی به طور مكانیكی صدا را برای تقویت بیشتر وانتقال راحتتربه گوش داخلی آماده ومتشكل مینمایند. گوش میانی شامل شیپوراستاش نیز میشود كه فشار هوا را بین گوش خارجی وگوش میانی تنظیم و تعدیل می نماید.
مایع داخل گوش داخلی بخش اصلی درعمل شنیدن است. دراین قسمت، در بخش حلزونی سلولهای میكروسكوپی مویی وجود دارند كه با موج صدای انتقال یافته از طریق مایع گوش میانی تحریك شده و این تحریك را توسط پالسهای عصبی به مغز میرسانند. مغز ما پالسهای عصبی رسیده از گوش داخلی را تفسیر میكند و به ما میگوید كه زنگ در زده شده یا لغاتی بیان شده است. بسیاری از عوامل در شنیده شدن یك صدا دخیل هستند ولی اصلیترین عامل تركیب فركانسها است كه به صداهای مختلف كیفیتهای متمایز خودشان را میدهد. منبع و جهت صدا و همچنین شدت آن عوامل دیگری هستند كه مغز برای تشخیص پیامها از آنها استفاده میكند.
كاهش شنوایی در اثر تخریب یا ازبین رفتن سلولهای مویی بخش حلزونی گوش بوجود میآید و معمولاً این پدیده با افزایش سن سرعت و رشد پیدا میكند. سلولهای مویی مانند سلولهای مغزی قابل ترمیم و یا تولید مجدد نیستند به همین دلیل است كه اغلب ضعفهای شنوایی غیر قابل ترمیم میباشند.